Sensorische informatie verwerking is het vermogen van mensen om prikkels vanuit de buitenwereld om ons heen en vanuit ons eigen lichaam op te nemen, te verwerken en de informatie met elkaar te verbinden. Dit is nodig om in het dagelijks leven op een juiste manier te reageren. Sensorische integratie is dus de soepele samenwerking (integratie) in je lichaam tussen waarnemen (sensoriek) en bewegen (motoriek).
De sensorische integratie kan verstoord raken door een incident, een trauma of een meer geleidelijke manier. Denk hierbij aan een val op het hoofd, een diagnose als whiplash of niet aangeboren hersenletsel (NAH).
Door de verstoorde sensorische integratie worden prikkels heftiger ervaren. Het geluid van spelende kinderen klinkt enorm hard. Het licht in de woonkamer wordt als verblindend ervaren. Douchen is niet prettig meer. Er wordt onverwachts gestruikeld. Bewegende tv beelden veroorzaken misselijkheid. Organiseren van dagelijkse dingen lukt niet meer.
Veelgenoemde klachten:
- Duizeligheid
- Last van licht en/of geluid
- Aanraking voelt als vervelend
- Slechte concentratie of niet meerdere dingen tegelijkertijd kunnen doen
- Niet tegen stress en drukte kunnen
- Een gevoel van onbalans ervaren, een wattig gevoel in je hoofd hebben
Als ergotherapeut wordt volgens het Adult Sensory Integration Timmerman Treatment (ASSIT) protocol gewerkt. Het kernprincipe is dat mensen niet leren prikkels te verminderen of vermijden, maar prikkels leren managen. ASSIT geeft inzicht door uitleg en informatie, leert compensatie strategieën en demptechnieken en geeft gewenningsoefeningen.
Compensatie strategieën geven zicht in wat het effect van verschillende prikkels op het lichaam is. Hoe is het dagelijkse leven aan te passen zodat de prikkels beter hanteerbaar zijn. Denk aan een koptelefoon welke geluiddempend werkt tijdens stofzuigen of een zonnebril bij fel licht.
Demptechnieken helpen op momenten van overprikkeling. Door te gaan lopen in plaats van liggen of de voeten op een bepaalde manier over de vloer te bewegen worden andere prikkels toegevoegd. Dit kan een dempende werking hebben op de overige systemen waardoor de overprikkelingsklachten afnemen.
Gewenningsoefeningen helpen het zenuwstelsel de gewone zintuigprikkels weer te gebruiken als herkenbare prikkels en niet enkel te gebruiken om vegetatieve reacties uit te lokken.
Absoluut criterium voor het starten van deze behandeling is dat het probleem in de prikkelverwerking de hoofdreden is van de beperkingen in het dagelijks functioneren.
